കേരളത്തിലെ തദ്ദേശ തെരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ ആറു കോര്‍പ്പറേഷനുകളിലേക്കും 87 നഗരസഭകളുള്ളതില്‍ 86 നഗരസഭകളിലേക്കും 941 ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകളിലേക്കും 14 ജില്ലാ പഞ്ചായത്തുകളിലേക്കും 152 ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്തുകളിലേക്കുമാണ് തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കുന്നത്. ഇതില്‍ പ്രധാന കോർപ്പറേഷനുകളിലൊന്നായ കണ്ണൂരിൻ്റെ ഹൃദയഭാഗത്ത് ഈ തെരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ പങ്കാളിത്തമില്ലാത്ത അയ്യായിരത്തോളം പേര്‍ കഴിയുന്നുണ്ട്.
വോട്ടവകാശമില്ലാത്ത പൗരന്മാരല്ല ഇവര്‍. പക്ഷേ, കേരള തദ്ദേശ തെരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ വോട്ടു ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം ഇല്ലെന്നു മാത്രം. കോര്‍പ്പറേഷനകത്തെ ഈ ചെറു നഗരത്തില്‍ പ്രാദേശിക ഭരണ സംവിധാനമുണ്ട്. പക്ഷേ അവിടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് രീതികളും ഭരണ ശൈലിയും വ്യത്യസ്തമാണ്. നഗര സഭകള്‍ക്ക് തുല്യമായ പരിഗണനയുണ്ടെങ്കിലും ഈ പ്രദേശം സംസ്ഥാന തദ്ദേശ ഭരണ വകുപ്പിന്‍റെ നിയന്ത്രണത്തിലല്ലതാനും.
കേന്ദ്ര പ്രതിരോധ മന്ത്രാലയത്തിന്‍റെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള രാജ്യത്തെ കന്‍റോണ്‍മെന്‍റുകളിലൊന്നാണിത്. കണ്ണൂര്‍ കന്‍റോണ്‍മെന്‍റ്. ഇവിടെ രീതികളും നികുതി നിരക്കും ഒക്കെ വ്യത്യസ്തമാണ്. കേന്ദ്ര പ്രതിരോധ മന്ത്രാലയത്തിൻ്റെ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഇവിടെ സേനാംഗങ്ങളും സാധാരണ പൗരന്മാരും ഒരുമിച്ച് താമസിക്കുന്നു. കണ്ണൂർ മിലിട്ടറി താവളം ഉൾപ്പെടെ ഏകദേശം 449.44 ഏക്കർ സ്ഥലമാണ് ഈ ‘ചെറിയ നഗരത്തിൻ്റെ’ അധീനതയിലുള്ളത്.
2006 ലെ കന്‍റോണ്‍മെന്‍റ് ആക്റ്റിനെ പിന്‍പറ്റി കന്‍റോണ്‍മെന്‍റ് പ്രദേശങ്ങള്‍ക്ക് നഗരസഭകളുടേതിന് തുല്യമായ പരിഗണനയാണ് നല്‍കുന്നത്. 2500നും പതിനായിരത്തിനുമിടയില്‍ ജനങ്ങളുള്ള മേഖലയെന്ന നിലയില്‍ ടൈപ്പ് ത്രീ കന്‍റോണ്‍മെന്‍റാണ് കണ്ണൂരിലേത്. ഇവിടെയും പ്രാദേശിക ഭരണ സംവിധാനങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും തെരഞ്ഞെടുപ്പ് രീതിയും ഭരണ നിര്‍വഹണ രീതിയും വ്യത്യസ്തമാണ്.
കണ്ണൂർ കണ്ടോൺമെൻ്റ് രൂപീകരിക്കുന്നത് 1938-ൽ ആണ്, സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം ഇത് സൈന്യത്തിൻ്റെ അധീനതയിലാവുകയായിരുന്നു. സേനയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടവരുടെ താമസ സ്ഥലം എന്നതിനൊപ്പം സാധാരണ ജനങ്ങളും അധിവസിക്കുന്ന മേഖലയെന്ന നിലയില്‍ ജന പ്രതിനിധികളും സേനയുടെ പ്രതിനിധികളും ഉല്‍പ്പെടുന്ന ഭരണസമിതിയാണ് കന്‍റോണ്‍മെന്‍റിലെ ഭരണം നിര്‍വഹിക്കുന്നത്. കേരളത്തിലെ ഏക കണ്ടോൺമെൻ്റ് എന്ന പ്രത്യേകതയും കണ്ണൂരിനുണ്ട്. നിലവിൽ 4798 പേരാണ് ഇവിടെ താമസക്കാരായുള്ളത്. ഇതിൽ സൈനികരൊഴിച്ച് 1867 പേർ സാധാരണ പൗരന്മാരാണ്.
മറ്റ് തദ്ദേശ സ്ഥാപനങ്ങളിലേതു പോലെ അഞ്ചു വര്‍ഷമാണ് കന്‍റോണ്‍മെന്‍റ് ബോര്‍ഡുകളുടേയും ഭരണ കാലാവധി. അഞ്ച് വർഷത്തിലൊരിക്കൽ പ്രത്യേക തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തി കന്‍റോണ്‍മെന്‍റ് ബോര്‍ഡിലേക്കുള്ള ജനപ്രതിനിധികളെ തെരഞ്ഞെടുക്കും. ഇതിനു പുറമേ പ്രതിരോധ വകുപ്പിന്‍റെ ഭാഗത്തു നിന്ന് നോമിനേറ്റ് ചെയ്യപ്പെടുന്ന എക്സ് ഒഫീഷ്യോ അംഗങ്ങളും ബോര്‍ഡിലുണ്ടാവും. പക്ഷേ ബോര്‍ഡിന്‍റെ പ്രസിഡണ്ട് എപ്പോഴും സ്റ്റേഷന്‍ കമാന്‍ഡര്‍ ആയിരിക്കും. ഡി ഇ ഒയില്‍ ( Defence Estate Organisation ) നിന്നുള്ള ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥന്‍ ബോര്‍ഡിന്‍റെ സി ഇ ഒ / മെമ്പര്‍ സെക്രട്ടറിയുമായിരിക്കും.
സംസ്ഥാനത്തെ മറ്റ് തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങൾ നിർവഹിക്കുന്ന ശുചീകരണം, റോഡ് നവീകരണം, ജലവിതരണം, മറ്റ് അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള എല്ലാ ചുമതലകളും സേവനങ്ങളും ഈ പ്രദേശങ്ങളില്‍ കന്‍റോണ്‍മെന്‍റ് ബോര്‍ഡുകളുടെ ചുമതലയിലാണ്. റോഡ് നവീകരണം മുതൽ വികസന പദ്ധതികൾ തയ്യാറാക്കുന്നതും നികുതികള്‍ നിശ്ചയിക്കുന്നതും ഒക്കെ ബോര്‍ഡുകളുടെ അധികാരപരിധിയില്‍പ്പെടും.
കന്‍റോണ്‍മെന്‍റ് പ്രദേശങ്ങളെ ഉൾപ്പെടുത്തി ആറ് ഇലക്ടറല്‍ വാർഡുകളാണ് കണ്ണൂരില്‍ നിലവിലുള്ളത്, ഇവിടെനിന്ന് തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന ജനപ്രതിനിധികളും പട്ടാള ഉദ്യോഗസ്ഥരും ചേർന്നതാണ് ബോർഡ്. തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന ജനപ്രതിനിധികളിൽ ഒരാളായിരിക്കും വൈസ് പ്രസിഡൻ്റ്. പ്രദേശത്തെ ജനങ്ങളിൽനിന്ന് ലഭിക്കുന്ന വസ്തു നികുതി, തൊഴിൽ നികുതി എന്നിവയും കേന്ദ്രത്തിൽനിന്ന് ലഭിക്കുന്ന ഗ്രാൻ്റുമാണ് കന്‍റോണ്‍മെൻ്റിൻ്റെ പ്രധാന വരുമാന സ്രോതസ്സ്. ഈ വരുമാനം ഉപയോഗിച്ചാണ് കണ്ടോൺമെൻ്റ് പ്രദേശത്തെ ക്ഷേമ വികസന കാര്യങ്ങള്‍ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടു പോകുന്നത്. സംസ്ഥാന സർക്കാരുമായി നേരിട്ട് ബന്ധമില്ലാത്തതിനാൽ സംസ്ഥാന സർക്കാരിൻ്റെ പദ്ധതി വിഹിതങ്ങൾ ഒന്നും കണ്ടോൺമെൻ്റിന് ലഭ്യമല്ല. നഗരസഭകളെന്ന നിലയില്‍ കേന്ദ്രാവിഷ്കൃത പദ്ധതികള്‍ക്കുള്ള പണ്ട് കണ്ണൂര്‍ കന്‍റോണ്‍മെന്‍റിനും ലഭിക്കുന്നുണ്ട്.
കന്‍റോണ്‍മെന്‍റിൽ താമസിക്കുന്ന ജനങ്ങൾക്ക് പാർലമെൻ്റിലേക്കും നിയമസഭയിലേക്കും വോട്ട് ചെയ്യാൻ അവകാശമുണ്ട്. എന്നാൽ അടുത്തുള്ള കോർപ്പറേഷനിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അവർക്ക് വോട്ടവകാശമില്ല എന്നതാണ് പ്രധാന പ്രത്യേകത. കന്‍റോണ്‍മെന്‍റിൽ വോട്ടവകാശമുള്ളവർക്ക് കോർപ്പറേഷനിൽ വോട്ട് ചെയ്യാനോ സ്ഥാനാർഥിയാവാനോ കഴിയുകയുമില്ല. അവസാനമായി 2015-ലാണ് കന്‍റോണ്‍മെന്‍റിലേക്ക് തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നടന്നത്, 2020-ൽ കാലാവധി പൂർത്തിയാക്കിയ ബോർഡിന് ഒരു വർഷം കൂടി കാലാവധി നീട്ടി നൽകിയിരുന്നു. 2023-ൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്താൻ കേന്ദ്രസർക്കാർ വിജ്ഞാപനം പുറപ്പെടുവിച്ചിരുന്നെങ്കിലും പിന്നീട് പ്രക്രിയകൾ നിർത്തിവയ്ക്കുകയായിരുന്നു.
തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നിലച്ചതോടെ, കന്‍റോണ്‍മെന്‍റിനെ കണ്ണൂർ കോർപ്പറേഷനിൽ ലയിപ്പിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ചര്‍ച്ചകള്‍ ഉയര്‍ന്നു. എന്നാല്‍ ഈ വഴിക്കുള്ള നടപടികളും എങ്ങുമെത്താതെ വന്നതോടെ ജനങ്ങൾ പ്രതിസന്ധിയിലാണെന്ന് നിലവിലെ ബോർഡ് അംഗം രതീഷ് ആൻ്റണി ഇടിവി ഭാരതിനോട് പറഞ്ഞു. നിലവിലെ ബോർഡ് നികുതി നിര്‍ദേശങ്ങളിലും നിരക്കുകളിലും ഉൾപ്പെടെ വലിയ വർധനവാണ് നടപ്പിലാക്കിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്, ഇത് ജനങ്ങൾക്ക് വലിയ ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാക്കുന്നുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നീട്ടിവയ്‌ക്കുകയും കോർപ്പറേഷനിൽ ലയിപ്പിക്കാനുള്ള ചർച്ചകൾ നിലയ്ക്കുകയും ചെയ്തതോടെ വര്‍ധിപ്പിച്ച നികുതി ഒഴിവാക്കിക്കിട്ടുന്നതിലടക്കം ആരെ സമീപിക്കണമെന്നറിയാതിരിക്കുകയാണ് കന്‍റോണ്‍മെന്‍റിലെ ജനങ്ങള്‍. എത്രയും പെട്ടെന്ന് കോർപ്പറേഷനിലേക്ക് ലയിപ്പിക്കാനുള്ള പദ്ധതി ഉണ്ടാക്കുകയോ അല്ലെങ്കിൽ പഴയ പോലെ ജനപ്രാതിനിധ്യം ഉറപ്പാക്കി ബോര്‍ഡ് ഭരണം തുടരുകയോ വേണമെന്നാണ് മുന്‍ ബോര്‍ഡ് അംഗം രതീഷ് ആൻ്റണി ആവശ്യപ്പെടുന്നത്. രാഷ്ട്രീയ കക്ഷി അടിസ്ഥാനത്തില്‍ നടന്ന ബോര്‍ഡ് തെരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ കഴിഞ്ഞടേമില്‍ തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ആറ് ബോർഡ് അംഗങ്ങളിൽ അഞ്ച് പേർ കോൺഗ്രസ് അംഗങ്ങളും ഒരാൾ സിപിഎം അംഗവുമായിരുന്നു.